Để có thể gọi tên các tháng trong tiếng Nhật theo lịch hiện đại chỉ cần biết đếm từ 1 - 12 và thêm chữ ～月 GATSU vào phía sau là đủ. Tuy nhiên, đối với lịch âm mà người Nhật cổ sử dụng, mỗi tháng trong năm mang các tên riêng để nói lên các đặc điểm quan trọng nhất trong tháng. Tìm hiểu các tên này để có thể thấy người Nhật có những cái nhìn rất tinh tế và dễ thương vô cùng đối với từng khoảng thời gian trong 1 năm.
1. Tháng 1: 睦月(mutsuki). Chữ 睦MỤC, nghĩa là vui vẻ, yên ấm. Đầu năm mới là thời điểm mà gia đình tụ họp, những người họ hàng đến thăm viếng lẫn nhau, tạo nên một không khí rất đầm ấm, yên vui, phải không hè?
Bên cạnh đó, để chuẩn bị cho một vụ mùa mới, người ta bắt đầu ngâm các hạt giống xuống nước, và do đó, tháng này cũng có thể gọi là 実月 – tháng của hạt giống. Tuy viết khác Hán tự, nhưng có cùng cách đọc là MUTSUKI luôn.
2. Tháng 2: 如月(kisaragi) Tớ không tìm thấy lời giải thích vì sao có chữ “NHƯ 如” trong đó, nhưng về cách đọc thì có thể hiểu như sau: Vào tháng này trời rất lạnh và mọi người phải mặc rất nhiều áo bên ngoài, do đó đây là tháng của 着更着-kisaragi (cùng âm với từ trên những khác Hán tự), nghĩa là “mặc áo ở ngoài”
3. Tháng 3: 弥生(yayoi) Tháng 3 là bắt đầu vào mùa xuân, cây cỏ bắt đầu sinh trưởng mạnh mẽ, và cái tên trên thể hiện điều đó: [Yayoi] còn mang nghĩa là (cỏ) mọc um tùm.
4. Tháng 4: 卯月(uzuki) Đây là tháng có loài hoa 卯の花(うのはな) nở rộ, và tên của tháng này là chữ viết tắt của 卯の花月(u no hana tsuki). Hoa này tớ không biết tiếng Việt là gì, bạn nào chịu khó lên mạng google hình ảnh của nó ra vậy, chú thích thêm tiếng Anh của nó là DEUTZIA.
5. Tháng 5: 皐月(satsuki) Viết tắt của 早苗月(sanae tsuki). Sanae là "gieo hạt". Vâng thưa các bạn, đây là thời điểm các nhà nông bắt đầu một nông vụ mới trong năm.
6. Tháng 6: 水無月(minazuki) Hì, cái này bạn nào biết tiếng Hán cũng thấy là có chữ "thủy" và "vô", vậy chắc ý nghĩa của nó là "tháng không có nước" rồi. Bạn nào đoán vậy là nhầm to. Chữ NA 無 trong tiếng Nhật cổ chính là liên từ の- nghĩa là "của" trong tiếng Nhật bây giờ đó. Vậy cái tên này có nghĩa là " tháng của nước". Đây là thời điểm cần phải đưa nước vào ruộng, và cũng là thời gian bắt đầu của mùa mưa ở Nhật.
7. Tháng 7: 文月(fumizuki) Tháng 7 là tháng của lễ hội Tanabata, trong lễ hội này người ta sẽ viết những bài hát hoặc bài thơ tanka lên những mảnh giấy nhỏ và treo lên các cành tre để cầu nguyện cho những điều tốt đẹp. Đó là tại sao các bạn thấy chữ "VĂN文" trong đó. Nó là viết tắt của 文披き(fumihiraki) tức là "mở ra những trang văn - tạm dịch nha ^^".
8. Tháng 8: 葉月(hazuki)- tháng của lá. Tháng 8 theo âm lịch thường rơi vào khoảng từ thượng tuần tháng 9 đến thượng tuần tháng 10 của dương lịch. Đây là thời gian Nhật Bản bước vào mùa thu và lá cây bắt đầu rụng.
9. Tháng 9: 長月(nagazuki) – trường nguyệt. Cái tên này để đánh dấu khoảng thời gian mà đêm trở nên dài hơn (chữ trường). Ngoài ra, dựa theo cách đọc, người ta còn lí giải đó là rút gọn của 稲刈り(iNAGAri), tức là mùa thu hoạch lúa.
10. Tháng 10: 神無月(kannazuki), hay còn có thể gọi là 神の月 – tháng của các vị thần. Theo văn hóa cổ xưa Nhật Bản, cùng với mùa thu hoạch là hàng loạt những lễ hội nhằm tạ ơn các vị thần (神 kami) đã phù hộ cho người dân trong suốt vụ mùa vừa qua.
Ngoài ra còn một cách giải thích khác, thú vị hơn và rất phổ biến vào khoảng trung đại. Vào tháng 10, các vị thần sẽ tập trung ở Izumo (tỉnh Shimane bây giờ ) và do đó ngoài vùng đất Izumo, tất cả các nơi còn lại sẽ không còn vị thần nào hết (神が無い月), riêng vùng đất Izumo, ngược lại sẽ có tháng 神有月(kami ari zuki – tháng có thần)
11. Tháng 11: 霜月(shimozuki), tháng sương mù. Vào cuối thu, ở Nhật xuất hiện nhiều sương mù, đây là chữ viết gọn của “tháng sương rơi – 霜降り月
12. Tháng 12: 師走(shiwasu) Theo như lời giải thích trong “Trích đoạn Sắc diệp từ loại” xuất bản vào cuối thời kỳ Heian, cái tên này xuất phát từ việc các nhà sư đi truyền bá kinh phật rất nhiều trong tháng này. Chữ 師- là chữ SƯ trong nhà sư, còn chữ 走- là chữ TẨU, nghĩa là chạy
ST
No comments